Activiteiten

Op grond van de Akte van Mannheim heeft de CCR tot taak alles in het werk te stellen om de vrije scheepvaart op de Rijn te waarborgen en de Rijnvaart te bevorderen.

Gedurende een meer dan 200-jarig bestaan heeft de CCR op verschillende manieren invulling gegeven aan deze doelstellingen:

Reglementering van de scheepvaart op de Rijn

Deze regelgeving beoogt de waarborging van:

• uniforme regels op de gehele bevaarbare Rijn;
• een veilige binnenvaart op de Rijn, zowel voor mens als milieu;
• beroepskwalificaties en een sociaal kader voor het personeel in de Rijnvaart.

Oorspronkelijk was de regelgeving alleen bestemd voor de Rijn, maar in veel gevallen is de regelgeving overgenomen en uitgebreid tot de gehele Europese binnenvaart. In feite komt het erop neer dat de CCR meestal het voortouw neemt als het gaat om de ontwikkeling van regelgeving voor de binnenvaart.

In de regelgeving van de CCR streeft men ernaar het vrije ondernemerschap en de collectieve belangen onder één noemer te brengen, uitgaand van het principe dat een markt pas doeltreffend kan zijn, als orde en overheidscontrole hand in hand gaan.

In de voorschriften van de CCR staan het behoud van de veiligheid en de bescherming van het milieu centraal.

De verschillende reglementen van de CCR worden in de rubriek regelgeving toegelicht.

Behoud van de goede bevaarbaarheid van de Rijn

Het onderhoud en de verbetering van de infrastructuur (vaarweg en haveninstallaties) vallen onder de verantwoordelijkheid van de landen. Zij verrichten de noodzakelijke werkzaamheden. In het ene land is dit gedecentraliseerd georganiseerd of een bevoegdheid van de deelstaten, in het andere land wordt dit soort werkzaamheden verricht door semi-overheidsdiensten of zelfs publiekrechtelijke instellingen. De Centrale Commissie biedt een forum voor de follow-up, terwijl zij tevens zorgt voor de internationale coördinatie van de maatregelen. Als de lidstaten van plan zijn infrastructuurwerkzaamheden uit te voeren, zoals bijvoorbeeld de aanleg van een nieuwe brug, wordt eerst de CCR om advies gevraagd.

Bovendien wordt het algemene beleid voor de verbetering van de infrastructuur en alles wat daar zo bij komt kijken, binnen de CCR besproken om gemeenschappelijke oriëntaties vast te leggen.

Afgezien van de infrastructuur in de traditionele zin van het woord, houdt de CCR zich ook bezig met de beschikbaarheid van voorzieningen die de binnenvaart ten goede komen (RIS, ligplaatsen, aanpassing van de infrastructuur voor het laden en lossen, interface schip / wal, enz.).

Zij heeft ook oog voor de milieuaspecten van de infrastructuur en de gevolgen van de klimaatverandering voor het Rijnstroomgebied, kortom, voor alle vraagstukken die te maken hebben met de betrouwbaarheid en de beschikbaarheid van de waterweg.

De CCR heeft weliswaar geen besluitvormende bevoegdheden op dit gebied, maar als het om infrastructuur gaat, gaan er toch belangrijke impulsen van haar uit.

Meer informatie over deze aspecten zijn te vinden in de rubrieken infrastructuur en milieu.

Bevordering van een milieuvriendelijke binnenvaart

De Akte van Mannheim, die dateert uit 1868, noemt de bescherming van het milieu op de Rijn weliswaar niet uitdrukkelijk, maar toch houdt de CCR zich al lang hiermee bezig : al sinds het begin van de twintigste eeuw verstaat men binnen de CCR onder « algemene veiligheid » ook de voorkoming van verontreinigingen en de bescherming van het milieu (besluit 1996-I-14 en 1996-I-15 ).

Deze doelstellingen worden op verschillende manieren bereikt:

• de reglementen van de CCR bevatten voorschriften om verontreinigingen door de Rijnvaart te voorkomen (artikel 1.15 en hoofdstuk 15 RPR, etc.)
• bijzondere aandacht wordt geschonken aan het voorkomen van verontreiniging die zou kunnen ontstaan tijdens het vervoer van gevaarlijke goederen. Hiervoor werd het ADNR-Verdrag opgesteld, dat in 2009 werd aangevuld om beter rekening te houden met bepaalde vormen van verontreiniging (CMR, « floater and sinker »). In 2011 werd ADNR-Verdrag door het ADN-Verdrag vervangen. Verder doet het ISGINTT-handboek voor de interface schip-wal doet talrijke aanbevelingen voor het vermijden van verontreinigingen door ongevallen.
• de CCR heeft bijgedragen aan de totstandkoming van een internationaal verdrag inzake de inzameling, afgifte en inname van afval in de Rijn- en binnenvaart (CDNI).
• de CCR heeft diverse activiteiten ontplooid om de emissies van verontreinigende gassen in de binnenvaart tegen te gaan. Zo heeft zij bijvoorbeeld bijgedragen aan de reductie van emissies door scheepsmotoren, het geleidelijk reduceren van ontgassingen (VOS), en het tegengaan van verontreinigingen met MTBE.
• samen met de ICBR werkt de CCR aan de totstandkoming van een concept voor ecologische waterwegen. Bij infrastructuurwerkzaamheden wordt bijvoorbeeld onderzocht wat de eventuele gevolgen voor het milieu zullen zijn. Bij onderhoud aan de waterweg wordt bij voorkeur gekozen voor “best practices”. De CCR zet zich in voor renatureringsprojecten die compatibel zijn met de binnenvaart. De CCR heeft samen met de ICBR verschillende workshops over dit onderwerp georganiseerd (zie toespraak van de voorzitter van de CCR op de workshop in Bonn).

Ontwikkeling van een binnenvaartrecht

De binnenvaart heeft een adequaat rechtskader nodig. De CCR heeft het zich tot taak gesteld, actief bij te dragen aan de totstandkoming van dit kader.

Zij heeft hiervoor verschillende reglementen opgesteld. De toepassing van de voorschriften wordt regelmatig geëvalueerd in het kader van bijeenkomsten met de waterpolitie uit de lidstaten. Geschillen die samenhangen met de reglementen van de CCR kunnen aanhangig worden gemaakt voor de plenaire vergadering van de Centrale Commissie of voor de Kamer van Beroep.

De CCR heeft een comité dat zich bezighoudt met alles wat te maken heeft met het binnenvaartrecht (comité DF). Dit comité is bevoegd om het Rijnrecht te interpreteren. Het comité heeft bovendien het binnenvaartrecht van de lidstaten doorgelicht en met elkaar vergeleken.

De CCR biedt actief ondersteuning aan de totstandkoming van internationale verdragen die van belang zijn voor de binnenvaart:

• het Verdrag inzake de Beperking van aansprakelijkheid in de Rijn- en binnenvaart (CLNI);
• de Overeenkomst voor het Vervoer van Goederen over de Binnenwateren (CMNI);
• het Verdrag inzake het vervoer van gevaarlijke goederen over de binnenwateren (ADN);
• het Verdrag inzake de verzameling, afgifte en inname van afval in de Rijn- en binnenvaart (CDNI);
• het Internationaal Verdrag over de Sociale Zekerheid van Rijnvarenden;
• het Verdrag inzake de arbeidsomstandigheden van de Rijnvarenden;
• de Regionale regeling betreffende de marifoondienst in de binnenvaart.

De CCR werkt bovendien nauw samen met de Economische Commissie voor Europa van de VN op juridisch vlak voor wat de verdragen betreft die in het kader van de VN zijn gesloten.

Coördinatie van nationale voorschriften voor de sociale bescherming van schippers

Sociale bescherming wordt niet genoemd in de Akte van Mannheim en de CCR heeft dan ook geen instrumenten ontwikkeld die rechtstreeks op sociaal vlak werkzaam zijn. Wel heeft de CCR altijd veel aandacht besteed aan de arbeidsomstandigheden van het binnenvaartpersoneel, omdat deze van groot belang zijn voor de veiligheid, de vrije scheepvaart, de uniformiteit binnen het wettelijk kader voor de Rijnvaart en de welvaart van de Rijnvaart. Voor al deze aspecten zijn goede betrekkingen tussen werkgevers en werknemers immers van wezenlijk belang. Het arbeidsrecht en de regels die gelden voor de sociale zekerheid van personen die in de Rijnvaart werken, moeten duidelijk zijn, geen onzekerheden openlaten en afgestemd zijn op de omstandigheden in de binnenvaart.

De reglementen van de CCR bevatten echter wel voorschriften die betrekking hebben op de veiligheid en tegelijkertijd een sociale dimensie hebben (rusttijden, samenstelling van de bemanning, voorwaarden om in aanmerking te komen voor de verschillende beroepskwalificaties).

Daar komt nog bij dat de CCR ondersteuning heeft geboden bij de totstandkoming van een aantal specifieke overeenkomsten tussen de lidstaten op dit vlak, zoals met name:

• de Overeenkomst over de Arbeidsomstandigheden, en
• het Verdrag over de sociale Zekerheid van Rijnvarenden.

Het secretariaat van de CCR fungeert tevens als secretariaat van het Administratief Centrum van de sociale Zekerheid van Rijnvarenden en van de Tripartiete Commissie voor de Arbeidsvoorwaarden.

Economische aangelegenheden

Om de welvaart van de Rijnvaart te kunnen waarborgen, houdt de CCR van oudsher de economische context van de binnenvaartactiviteiten nauwlettend in de gaten. Wat dit betreft is de CCR een belangrijk forum, waar de economische problemen van de sector besproken worden.

In het verleden zijn dan ook in deze kring een heel scala aan kwesties behandeld, zoals de concurrentie met het spoorwegvervoer, de vorming van pools, de voorwaarden voor de markttoegang, tijdelijke stillegging, de sloopregeling, om slechts enkele te noemen. De CCR was nauw betrokken bij de structurele saneringsmaatregelen van de Europese Gemeenschap.

Al vele, vele jaren vergaart en publiceert de CCR statistische gegevens over de Rijnvaart (samenstelling van de vloten, getransporteerde goederen, havenactiviteit).

In het meer recente verleden is deze activiteit in partnerschap met de Europese Commissie uitgegroeid tot een omvangrijker project voor de marktobservatie.

In het kader van deze werkzaamheden worden gegevens over de economische situatie van de gehele Europese binnenvaart bijeengebracht, geanalyseerd en gepubliceerd (zie marktobservatie).

De CCR organiseert regelmatig rondetafelconferenties en economische congressen, waar men zich op basis van deze gegevens bezighoudt met prospectieve analyses.

Diversen

Op grond van de Akte van Mannheim (artikel 45) kan men een beroep doen op de CCR om alle vraagstukken te behandelen die van belang zijn voor de welvaart van de Rijnvaart.

Zij biedt daardoor een plaats voor overleg, discussie en initiatieven voor een hele reeks van uiteenlopende onderwerpen in de binnenvaart: van innovatie in de binnenvaart, voertalen in de binnenvaart, de scholing van binnenvaartpersoneel, de attractiviteit van de sector tot en met de Rijnhavens, om slechts een greep te doen.

De CCR publiceert regelmatig verslagen over haar activiteiten.